De menopauze: ” het zal, het duurt nog even, of het hoort er gewoon bij”. Dit zijn veel gehoorde reacties als het onderwerp ter sprake komt. Gevolgd door een waslijst aan klachten die vrouwen in deze periode van hun leven ervaren; opvliegers, nachtzweten, stemmingswisselingen, slechter slapen, vaginale droogte. De een kent het, maar functioneert nog prima, de ander is aan het overleven.
Hoe kan het dat dit verschil zo groot is? En belangrijker nog; wat kun je er aan doen?
In dit BLOG leg ik je uit wat de (peri)menopauze is en wat de invloed van voeding en leefstijl op de heftigheid van de klachten is.
De peri-menopauze
De menopauze betekent dat je een jaar geen menstruatie meer hebt gehad. De meeste klachten ervaren vrouwen echter in de periode in aanloop hier naar toe, ook wel de peri-menopauze, ook wel overgang, genoemd. Deze klachten kunnen al wel 10 jaar voor de daadwerkelijke menopauze beginnen. Voor de meeste vrouwen is dit van hun 38-40e jaar.
De periode waarin je druk bent met de kinderen, je werk, je sociale leven en alles wat daarbij komt. We zorgen voor alle anderen om ons heen en hebben (te) weinig tijd voor onszelf. Als je dan ook nog te maken krijgt met allerlei vervelende klachten wordt het leven er niet altijd leuker op.
Heb jij veel stress of last van PMS, heftige menstruaties of ben je te zwaar; dan is de kans op dat jij meer overgangsklachten ervaart helaas nog groter. Door je leefstijl aan te passen, kun je een gezond gewicht behalen, PMS klachten kunnen sterk verminderen of zelfs verdwijnen, voordat jij werkelijk in de overgang komt.
Verandering van de hormonale balans
De oorzaak van deze klachten ligt in de verandering van jouw hormonale balans; de aanmaak van progesteron wordt minder, maar ook de hoeveelheid oestrogeen daalt. Dit komt doordat jouw voorraad eicellen afneemt en er minder vaak een eisprong optreedt. Het gevolg is dat er aanzienlijk minder progesteron vrijkomt. Tevens daalt de aanmaak van oestrogeen in de eierstokken, waardoor jouw lichaam op zoek gaat naar andere manieren om de productie toch op gang te houden. 1 van de manieren is door meer buikvet te creëren; in dit vet kan door een proces dat aromatase heet oestrogeen worden gemaakt. Dit is een van de redenen waarom je een paar kilo aankomt. Er ontstaat een disbalans in jouw hormoonhuishouding met alle klachten die daar bij horen.
Je menstruaties worden heftiger, je krijgt last van stemmingswisselingen, de kwaliteit van je slaap verminderd, je maakt je sneller zorgen, je komt een paar kilo aan en je blijft vermoeid.
Het feit dat er minder eicellen zijn en daardoor minder progesteron, daar kun je niets aan veranderen. Echter aan de hoeveelheid oestrogeen, cortisol en inuline kun je wel wat doen. Dit doe je met voeding- en leefstijl.
Letten op wat je eet wordt nog belangrijker; minder suikers, meer groente, geen soja en pas op met Xeno-oestrogenen. Maar wat minstens zo belangrijk is; maak tijd om in beweging te komen. Wie minstens 3x per week een half uurtje goed zweet, ervaart aanzienlijk minder klachten. Aandacht voor een gezond bioritme en voldoende ontspanning zijn ook niet te onderschatten. Stress verergert de klachten flink; voorkom dit waar kan en probeer er anders mee om te gaan.
Is het echt zo erg?
Stress in welke vorm dan ook heeft enorme impact op onze gezondheid. Bouwstof van ons stresshormoon cortisol is cholesterol; dit is ook de bouwstof van progesteron. Heb jij veel stress, dan betekent het dat er dus een nog grotere en snellere daling van progesteron plaatsvindt met nog meer klachten tot gevolg. Ook kunnen je bijnieren de taak tot het aanmaken van oestrogeen niet uitvoeren, aangezien ze druk zijn met de aanmaak van cortisol. Gevolg is een snellere daling van oestrogeen, mooi denk je misschien, want hier moet ik minder van hebben; dat klopt, maar op een gezonde manier; te weinig oestrogeen geeft ook klachten; het gaat om de balens
Tevens komt er steeds weer insuline vrij na een stress reactie, wat er ook nog eens voor zorgt dat je ongevoelig voor insuline wordt; insulineresistentie genaamd. De voorloper van suikerziekte en de veroorzaker van tal van (hormonale) klachten.
En als klap op de vuurpijl ontstaan er ook laag gradige ontstekingen. Immers als jouw lichaam in de stress modus zit, is er kans op gevaar, althans, zo denk jouw lichaam van oudsher. Het immuunsysteem wordt geactiveerd om evt aanvallers te tackelen. Die zijn er natuurlijk niet, maar er gaat wel tot 25% van jouw energie naar jouw immuunsysteem. Deze energie heeft jouw lichaam niet ter beschikking voor andere processen en zal ook vermoeidheidsklachten veroorzaken. En is er dan een keer echt gevaar in de vorm van een virus, dan is jouw immuunsysteem maar moeilijk in staat om nog in de aanval te gaan.
Tijd dus om voldoende tijd en prioriteit aan ontspanning te geven!
Wat nog meer?
Skip de suikers uit jouw voedingspatroon; naast alcohol en koffie is suiker de grootste aanjager van hormonale klachten zoals opvliegers, vermoeidheid, stemmingswisselingen en slaapproblemen. Niet makkelijk want suiker zit in enorm veel producten. Lees etiketten, koop geen pakjes, zakjes, kant en klaar meer en uiteraard laat je de sapjes staan en doe je geen suiker meer in je koffie of thee.
Maar dat is zo lastig!
Klopt! Als we moe zijn, een baaldag hebben of bepaalde dagen van de cyslus moeten overleven schreewt ons oerbrein nog harder om suiker. Tackelen van je oerbrein, slimme combi’s maken, minder vaak eten en bewegen, kunnen de drang naar suiker enorm verminderen.
Zorg jij goed voor jezelf? Eet je gezond? Beweeg jij voldoende? En heb je momenten van rust? Beperk jij prikkels en weet je een goed bioritme te creëren? Heb je nog plezier in je baan, met je partner, geniet je?
Neem jouw voeding- en leefstijl eens onder de loep; kijk kritisch naar wat je wel en niet doet. Weet je niet waar te beginnen of wil je praktische tips? Ik kan je helpen!
